Miriam ten Berg (36 jaar), teamchef Landelijk Expertiseteam Veilig & Gezond Werken, behoorde tot de eerste lichting MTL-studenten. Begin 2018 haalde ze haar diploma. Ze blikt met ons terug over de invloed van de opleiding op haar manier van werken en loopbaan. "Wat ik meegenomen heb, is zoveel mogelijk je oordeel uitstellen."
Ze heeft geen blauwe opleiding gehad, maar is opgeleid als bedrijfskundige. Ze belandde ten tijde van de grote landelijke reorganisatie naar een landelijk korps als projectmedewerker bij het politiedienstencentrum. Toen haar sectorhoofd een paar jaar geleden het nieuws over de nieuwe MTL langs zag komen, dacht hij: dat is iets voor Miriam. Lachend: "Ze hadden alle papieren al ingevuld en mij als kandidaat voorgedragen."
Dus je bent gestuurd, het was niet je eigen idee?
"Ja en nee. Er kriebelde wel iets, ik wilde me wel weer verder ontwikkelen, maar wist niet precies wat. Toen ze me vroegen om te kijken of leidinggevende iets voor me was, dacht ik: heb je daar dan een opleiding voor? Vaak zijn het cursussen die je volgt. En toen kwam de MTL en dat sloot heel mooi aan op wat ik wilde. Wat ik heel leuk vond van de MTL, was dat voor het eerst mensen vanuit ondersteuning samen met blauwe collega's in een leidinggevendentraject zaten. Dat vind ik heel waardevol. Zo leer je elkaars werk beter begrijpen."
Wat heb je meegenomen uit de opleiding?
"Wat me heel erg heeft geholpen, is dat je twee dagen uit je reguliere werk getrokken werd. Zo kun je even afstand nemen en erboven te hangen. Dat is iets wat ik ook nu nog wel eens doe, in mijn werkagenda 'denkmomenten' inplannen. Anders blijf je maar doordenderen. Wat ik ook meegenomen heb, is zoveel mogelijk je oordeel uitstellen. Veel vragen stellen, luisteren, oprecht luisteren. Een eyeopener vond ik om te ervaren dat je geen inhoudelijke kennis nodig hebt om goed leiding te kunnen geven. Dat heeft me een stuk zekerder gemaakt. En het mooie is: je geeft anderen de ruimte om wel in die inhoud te stappen en te floreren."
De MTL heeft geleid tot een volgende stap in haar loopbaan: Ten Berg is nu teamchef van het Landelijk Expertiseteam Veilig & Gezond. Onder haar team valt onder meer het meldpunt PTSS, het loket sociale zekerheid, de kerndeskundigen voor verzuim en preventie en het (tijdelijke) programma bijzondere zorg voor mensen met een beroepsziekte en dienstongevallen. "Wij bepalen de koers voor de lokale VGW-teams. Zo hebben we de training Vroegsignalering ontwikkeld, waarbij teamchefs leren om alert te zijn op tekenen van een burn-out of andere beroepsziekte."
Hoe omschrijf je jezelf als leidinggevende?
"Ik probeer duidelijk te zijn in wat ik van iemand wil. Die duidelijkheid vraag ik ook terug van mijn mensen. Dat is des te belangrijker omdat ze door het hele land werken en we elkaar weinig zien. Ik zeg hen: als er iets is, kom bij me op de lijn, bel me, mail me. Mijn deur staat altijd open en volgens mij ben ik goed benaderbaar. Mensen durven dingen bij me neer te leggen. Ik werk met hoogopgeleide specialisten, die hebben minder klip en klare kaders nodig. Ik zeg bijvoorbeeld niet dat een spreekuur maar een kwartier mag duren, dat kunnen zij prima zelf inschatten. We bespreken wel samen dilemma's en zetten samen nieuwe lijnen uit. Ik vind het belangrijk die samen op te bouwen, niet dat ik bedenk wat zij moeten gaan doen."
Herken je je in het nieuwe leidinggeven dat ook met de MTL wordt uitgedragen?
"Absoluut! Ik spreek overigens liever niet van oud en nieuw leiderschap, maar ik ben wel een ander type leidinggevende dan veel anderen. Toen ik voor het eerst bij de politie kwam werken, zag ik een nadruk op controle. Dat heb ik aanvankelijk ook geprobeerd, maar dat past mij niet. Ik werk liever vanuit vertrouwen. Het mooie aan de MTL vind ik dat je mag oefenen en zo kunt ontdekken welke rol het beste bij je past. Soms is het best eenzaam. En er ligt ook een druk op je schouders: je moet wel iets laten zien. Ik was regelmatig onzeker: nemen ze me wel serieus? Gelukkig heb je een ervaren leidinggevende als coach met wie je dilemma's en vraagstukken kunt bespreken."
Hoe liep dat bij jou?
"Mijn coach was anders dan ik, dus dat was in het begin wel even zoeken. Uiteindelijk heeft het heel goed uitgepakt en nog steeds, want we zijn nu collega's, we sparren regelmatig. Ik ben ook een soort intervisiegroepje begonnen, met mensen van verschillende afdelingen die net als ik startende leidinggevenden waren. Je komt toch een beetje dezelfde dingen tegen. Ook met mensen uit mijn MTL-klas houd je contact. Af en toe even een kop koffie drinken en al pratende komen de dilemma's vanzelf op tafel."
Kun je een voorbeeld geven?
"Soms bespreken we een casus. Maar ook hoe je de balans tussen werk en privé goed bewaakt. Of over loopbaankeuzes. Ik heb bijvoorbeeld heel bewust gekozen om leiding te gaan geven, maar er zaten ook mensen bij mij in de klas die ontdekken dat ze toch liever terugkeerden naar de inhoud."
Heb je nog tips voor de opleiding?
"Theorie is prima als achtergrond, maar vond ik zelf minder waardevol. Ook met het schrijven van een scriptie was ik na een hbo-bachelor en wo-master wel klaar. Misschien zou dat onderzoekdeel een andere, meer geïntegreerde vorm kunnen krijgen. Wat voor mij echt van meerwaarde was, waren de simulaties, waarin je met elkaar de diepte in ging over thema's die te maken hebben met jouw rol en takenpakket als leidinggevende. Zoals het oefenen van gesprekken. Ook heel waardevol vond ik het onderdeel over de politie van overmorgen. Eerst dacht ik: wat moeten we ermee, met die vergezichten? Maar het begint steeds meer door te dringen dat we niet alleen in het hier en nu en ad hoc bezig moeten zijn, maar ook aan de toekomst moeten werken. Daar moet je juist als leidinggevende over nadenken. Hoe ziet een arbo-dienst in de toekomst eruit? En wat wordt de rol van virtual reality in therapieën?"
Wat is jouw persoonlijke vergezicht?
"Mijn ambitie is om sectorhoofd te worden. Ik heb mijn chef al eens vervangen en inmiddels ben ik formeel benoemd tot plaatsvervangend sectorhoofd Veilig & Gezond Werken en Vertrouwenswerk. Ik zit ook aan de cao-tafel, waar ik kan voelen aan het bestuurlijke-politieke deel. Zo zet ik stapjes vooruit."
