‘Niets doen is geen optie’ Een Officier van Dienst Politie (OVD-P) stuurt en organiseert bij grote gebeurtenissen de eenheden ter plaatse aan. Dit vraagt goede leiderschapskwaliteiten. ‘Niets doen is geen optie’ is één van de leidende principes. Je dient als OVD-P ter plekke slagvaardig te zijn en je moet effectief te werk gaan. May heeft in 2023 de opleiding tot OVD-P gevolgd. ‘Tijdens de opleiding, droomde ik van de casussen die ik voorgeschoteld kon krijgen’. May is Operationeel Expert (OE) als ze aan de OVD-P-opleiding begint. ‘Als Operationeel Expert begeleid ik op het bureau de mensen, als OVD-P doe ik dat buiten op locatie. Als je eenmaal OE bent, dan is dit één van de vervolgopleidingen die je kunt volgen. Van tevoren zag ik hier wel een beetje tegenop.' 'Ik ben van nature iemand die graag vanuit verbinding werkt. Als OVD-P moet je echt zelf ergens een klap op geven en zeggen ‘zo gaan we het doen’. De eindbeslissing ligt echt bij jou. Ik was bang dat ik wellicht fouten zou maken, dat een incident verkeerd af zou lopen door mij. Gelukkig weet ik nu dat dat niet zo is.’ Samenhang vinden Cees van Es zit al veertig jaar bij de politie. Na een aantal operationele functies, is hij sinds 2007 betrokken bij operationele sturing. Hij is verantwoordelijk voor de Officier van Dienst-opleidingen. 'Operationeel leiderschap is echt belangrijk voor de politie: van persoonlijk beslissingen nemen op straat tot samen aan duidelijke doelen werken. Dat gaat niet vanzelf, daar heb je leidinggevenden voor nodig. De politie is soms kwetsbaar op het operationele gebied. We hebben altijd te weinig mensen én we hebben altijd te weinig informatie. Juist door het leidinggeven de goede dingen doen én daar dan de samenhang in vinden: dat heeft veel invloed op de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de politie.’ ‘Niets doen is geen optie’ is één van de principes van de opleiding. Cees legt dit graag uit. ‘Het doel van de politie is altijd: het redden van mensen en het voorkomen van slachtoffers. Wij komen altijd in actie. Dat betekent niet dat we altijd gelijk een situatie inrennen, maar we zorgen wel voor ondersteuning. 'Wij sturen ook aan op veiligheid. De bedoeling is dat elke politieagent ook weer naar huis gaat. Maar als je daar te veel op stuurt, dan kom je niet meer in actie. Dus dat houdt ook in dat absolute veiligheid niet bestaat. Dat is het andere principe waarmee we werken. Stel dat er in een winkelcentrum wordt geschoten: dan zul je als politieagent in actie moeten komen. Je moet dan vertrouwen hebben op je eigen professionele houding en training dat je dat ook kunt.’ ‘De verdachte moet van de weg worden gehaald’ De OVD-P-opleiding beslaat twee weken: een theorie- en een praktijkweek. We zien May in aflevering 5 van ‘Blauw’ als ze haar eerste casus gaat doen in die praktijkweek, op de maandag. ‘Uiteindelijk heb ik op maandag, dinsdag en woensdag een incident kunnen oefenen. Op vrijdag was mijn examen. Mijn examen was vergelijkbaar met wat je in Blauw zag. Het ging om een bommelding: er lag een verdacht pakket in een stationshal met aankomende en vertrekkende treinen. 'Dit werd uiteindelijk een terroristische aanslag waarbij de rode knop-procedure werd ingezet. Er werd ook een ‘manhunt’ afgekondigd via de landelijke eenheid om de verdachte op te sporen én uit te schakelen. Ik kreeg bij de opdracht een kenteken. Dat voertuig met de verdachte erin, moet dan van de weg gehaald worden.’ Cees licht toe: ‘Als er een 112-melding binnenkomt, dan kan er door de telefonist van de alarmcentrale op een rode knop worden gedrukt. Deze rode knop-procedure houdt in dat alle beschikbare operationele slagkracht binnen de landelijke eenheid direct gaat meekijken op jouw incident.’ De BOB-methode ‘De casus duurde zo lang als de tijd voordat de bom zou afgaan: een half uur’, vervolgt May. ‘Deze opdracht heb ik gehaald, de bom is niet afgegaan. Het ging me beter af dan de situatie op maandag. Als ik daarnaar kijk, dan zie ik dat ik te veel aan het nadenken ben en mijn partners niet duidelijk maak wat ik wil dat er gedaan moet worden.' 'Tijdens de opleiding leer je multitasken, de rust bewaren én delegeren. Dit doe je aan de hand van de BOB-methode: beeld, oordeel, besluit. Je spreekt met je partners, in dit geval de brandweer, goed af wie wat doet. Belangrijk is altijd dat je heel duidelijk maakt wat de opdracht is, zodat mensen niet halverwege hun taak terugkomen met vragen of onduidelijkheden.’ De casus van May In aflevering vijf van de docuserie Blauw zien we May oefenen met haar eerste casus. Er is een aanrijding tussen een auto en een trein geweest. De trein staat stil en de passagiers zitten er nog in. De automobilist lijkt overleden te zijn. De ambulances en brandweer staan klaar om hulp te verlenen. Maar de treindeuren gaan niet open én zowel de trein als de auto staan onder stroom. May moet structuur aanbrengen bij het incident en zorgen dat iedereen weet wat zijn taak is. ‘Een incident is altijd chaotisch’ ‘May is een prettig persoon om mee te werken en tegelijkertijd is ze ook heel erg ad rem’, vertelt Cees verder. ‘Dat maakt dat ze heel snel in haar handelen is. Ze heeft tijdens de opleiding ook geleerd om een uitgesteld oordeel te vormen. Soms moet je heel snel een oordeel vormen, bijvoorbeeld als er giftige rook uit een pand komt: dan moet je meteen beslissen om daar links of rechts omheen te rijden. 'Uitgestelde oordeelvorming is anders: voordat je het besluit neemt van ‘wat gaan we doen’, moet je verder doorvragen. Dat is voor May een leertraject geweest. Ze heeft laten zien dat ze het kan.' En ze heeft geleerd om de mentale kracht-tools in te zetten. Een incident is altijd chaotisch en er kan paniek zijn; dit is ook normaal. Maar als OVD-P heb jij de rol hier structuur in aan te brengen.' 'In die stressvolle situaties moet je soms gewoon even gronden. Dat betekent simpelweg even met je beide benen op de grond gaan staan en goed ademhalen. Als OVD-P moet je nadenken over de dingen die je doet en de stappen die noodzakelijk zijn om het doel te bereiken. Uiteindelijk leert May - en iedereen die de opleiding heeft gevolgd - het verder in de praktijk’, legt Cees uit. ‘De OVD-P-opleiding is echt een heel mooi opgezette opleiding’, vult May aan. ‘Mijn coach (Hennie) was echt een superfijne vrouw om mee te werken. Zij laat je goed nadenken over waarom je bepaalde keuzes maakt. Zij is niet veroordelend daarin, maar zij maakt je wel bewust van hoe je dingen doet.’ May rondde de OVD-P-opleiding in juni 2023 af. Ze staat nu op de wachtlijst voor de opleiding sectiecommandant ME. ‘Ik hou van adrenaline en ben echt als een vis in het water in het openbare orde spectrum. Ik voel me daar ook goed bij. Ik heb ook lang gewerkt in de aanhoudingseenheid, dus ik weet dat ik dit werk ook aankan.’