Onbegrepen gedrag

Hoe ga je om met iemand die mensen ziet die jij niet ziet? Lizzy is docent Gedrag & Communicatie op de Politieacademie in Rotterdam. Daar leert ze studenten onder andere hoe zij om moeten gaan met personen met verward gedrag. In deze blog vertelt ze er meer over. Hoe pak je dat aan?

‘Wil jij zeggen dat ik lieg?’ De man in de woonkamer staat op uit zijn stoel en komt dreigend naar de student toe gelopen. Die doet onmiddellijk een stap achteruit en ik zie dat hij beseft dat hij zojuist de verkeerde toon heeft aangeslagen.
Hij houdt zijn rechterarm voor zich als teken dat de man afstand moet houden.
‘Sorry. Zo bedoelde ik het niet. Maar ik wil dat u daar blijft staan,’ zegt hij, wijzend naar de plek.
Hij blijft rustig en beheerst in zijn stemgebruik.
Ik zit driftig mee te schrijven op het papier voor me:
Let op je veiligheid!!
Rust, alertheid.
Durft excuses te maken.
 
De acteur bindt in.
‘Ja dat zal wel. Maar denk maar niet dat ik nu ga doen wat jij zegt.’ Hij loopt onrustig door de kamer en ik zie dat de studenten nog steeds goed oog hebben op de man. Ze blijven afstand houden en tegelijkertijd hebben ze al zijn acties in de gaten.

Afgelopen jaar is er een recordaantal meldingen bij de politie binnengekomen over mensen met verward gedrag. De politie wordt al snel als eerste gebeld, omdat het vaak om gevaarlijke situaties gaat. Door het gebrek aan bedden binnen de crisisdiensten en de lange wachtlijsten van de GGZ, blijft de politie meldingen binnenkrijgen over personen met onbegrepen gedrag en is het dus belangrijk dat studenten weten hoe ze tijdens deze situaties moeten handelen.

Tijdens het simuleren van dit soort meldingen kan ik zien wat de studenten van de lesstof hebben begrepen. Hoe ga je om met iemand die verward is, maar mogelijk ook agressief kan zijn?
Er komt van alles bij kijken.
In de eerste en belangrijkste plaats veiligheid. Voor jezelf, elkaar en voor de verwarde persoon.
Dan een observatie van de situatie; wat tref je aan?
Je moet razendsnel bedenken wat het plan is en hoe je met de verwarde persoon omgaat.
Is diegene onder invloed van alcohol of drugs? Welke medicijnen gebruikt iemand?
En wat zie je in het gedrag? Weet je misschien iets over een mogelijke stoornis? 
Allemaal belangrijke informatie voor jezelf en voor de hulpdiensten, maar zie die maar eens in korte tijd te krijgen.

Inmiddels is de acteur rustiger geworden en staat hij voor het raam. Het is stil in de woonkamer.
‘Waar kijkt u naar, meneer?’
‘Ik ben bang dat ze me komen halen.’
‘Wie zijn ze?’
‘Die hufters!’ Hij draait zich om en de agressie is weer te zien in zijn ogen.
‘Ik zie dat het u boos maakt, maar ik zie niemand meneer. Over wie heeft u het?’
‘Daar! De man wijst naar buiten en zijn gezicht staat dreigend.
‘Wie zijn die mensen? Ik zie ze niet.’
 
Goed, denk ik weer. 
Niet meegaan in wat de man ziet, maar wel doorvragen om een beter beeld te krijgen. Over wie heeft hij het? Wat maakt hem zo boos en angstig?
 
De simulatie loopt nog een tijdje door, totdat de acteur is gekalmeerd. Ik ben tevreden over wat ik zie. Ondanks dat onze studenten niet worden opgeleid als medewerkers van de GGZ, wordt er straks wel het nodige van ze verwacht op dit vlak en ik hoop dan ook dat ik ze daar enigszins op kan voorbereiden.
 
De acteur zit inmiddels in een stoel en de studenten hebben de hulpdiensten ingeschakeld.
‘Einde casus!’ roep ik en ik zie toch wel wat opluchting op hun gezichten.